Tornado

Eğer yazdığınız sitede gerçek zamanlı(real-time) bağlantılar kullanacaksanız ya da bir mikro çerçeveye(micro framework) ihtiyacınız varsa tornado tamamen sizin ihtiyaçlarınız için tasarlanmış bir çerçeve.

Kurulum

Tornado’yu kullanmak için önce indirmemiz gerekiyor. Aşağıdaki komutu komut istemcisinde yazın:

pip install tornado

Successfully installed tornado-6.1 yazısını gördüyseniz sorunsuzca inmiştir.

Proje Oluşturma

Tornado, herhangi bir dizinde açtığınız herhangi bir dosyada çalışabilir. Yani normal bir python dosyası açalım ve yazmaya başlayalım. Ben torn isimli bir klasör açıp __init__.py dosyasında yazacağım. Önce dosyanın ana bileşenlerini yazalım:

import tornado.web
import tornado.ioloop

app = tornado.web.Application()
app.listen(8888)

tornado.ioloop.IOLoop.current().start()

Hemen burada ne yaptığımızı açıklayalım.

Önce kullanacağımız modülleri içeri aktardık:

import tornado.web
import tornado.ioloop

Daha sonra bir sitemizi çalıştırmak için gerekli ayarları yaptık:

app = tornado.web.Application()
# İleride yönlendirme(routing) için kullanacağımız araç.
app.listen(8888)
# Port olarak 8888 belirledik. Siz başka bir sayı seçebilirsiniz.

tornado.ioloop.IOLoop.current().start()
# Sitemizi çalıştırmaya başladık

Sitemizi açmak için önce yazdığımız dosyayı çalıştıralım. Daha sonra http://localhost:8888/ adresine gidelim. Elbette farklı bir port seçtiyseniz portu değiştirmeyi unutmayın.

Siteye girdiğiniz zaman sizi 404: Not Found yazısı karşılayacak. Çünkü daha hiç sayfa oluşturmadık. Hadi şimdi bir sayfa oluşturalım.

Sayfa Sunma

Sitemizde sayfa sunmak için bir view yazmalıyız. Geleneği bozmayalım ve “Merhaba Zalim Dünya” yazarak başlayalım. Bu iş için Application’da olduğu gibi tornado.web modülünü kullancağız. Bu sefer RequestHandler isimli bir sınıf bize yardımcı olacak.

Şimdi yazacağımız kodları içe aktarma ile app değişkeni arasına yazalım:

class Merhaba(tornado.web.RequestHandler):
    # View için bir sınıf oluşturduk
    def get(self):
        # Sayfayı yollayan fonksiyonumuz
        self.write("Merhaba, Zalim Dünya!")
        # En basit yolu kullanarak "Merhaba, Zalim Dünya!" yazdık

İlk viewımızı yazdık. Şimdi dosyamızı tekrar çalıştırıp test edelim.

Sonuçta bir değişiklik olmadığını göreceksiniz. Yani hâlâ 404: Not Found yazıyor. Çünkü sitemize gelen istekle view arasındaki bağlantıyı kurmadık. Hadi hemen yapalım.

Kullanıcının siteye girmesiyle sunucuya bir istek yollanır. Bu istek kullanıcının adres çubuğuna yazdığı ifadeyle doğrudan ilişkilidir. Mesela kullanıcı http://localhost:8888/istihza/ yazarsa bizden /istihza/ adresini istemiştir. Eğer biz bu adresi bir view ile ilişkilendirdiysek bu view çalışır. Eğer ilişkilendirmediysek 404 hatası alırız. Biz Tornado’da bu ilişkilendirme işini Application’dan faydalanarak yapıyoruz. Yani app = tornado.web.Application() diye yazdığımız bölümü düzenleyeceğiz:

app = tornado.web.Application([
    ("/", Merhaba)
])

Şu an / isteği ile Merhaba viewı arasında bir ilişki kurduk. Nasıl yazdığımıza dikkat edelim: Bir liste içinde önce istek sonra view içeren bir demet. Eğer daha fazla view eklemek isterseniz aynı liste içine demet ekleyerek yapabilirsiniz. http://localhost:8888/ adresine giderek Merhaba, Zalim Dünya! yazdığını görebiliriz.

Yazdığımız kodları topluca paylaşayım:

import tornado.web
import tornado.ioloop

class Merhaba(tornado.web.RequestHandler):
    # View için bir sınıf oluşturduk
    def get(self):
        # Sayfayı yollayan fonksiyonumuz
        self.write("Merhaba, Zalim Dünya!")
        # En basit yolu kullanarak "Merhaba, Zalim Dünya!" yazdık

app = tornado.web.Application([
    ("/", Merhaba)
])
app.listen(8888)

tornado.ioloop.IOLoop.current().start()

Template(Şablon) Sistemi

Sitemizde göstereceğimiz sayfaları html formatında yazıp kaydetmeliyiz. Daha sonra bu dosyaları Tornado ile çağırıp servis etmeliyiz.

Göstereceğimiz sayfalar ikiye ayrılıyor: “Statik” ve “Dinamik”. Statik sayfalar Tornado’nun çağırıp değiştirmeden servis ettiği dosyalardır. Dinamik sayfalar ise Tornado’nun çağırdıktan sonra düzenleyip servis ettiği dosyalardır.

Önce bir html dosyası oluşturalım, ardından bu dosyayı servis edelim.

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Merhaba Zalim Dünya</title>
</head>
<body>
    <h1>Merhaba Zalim Dünya</h1>
</body>
</html>

Bu dosyayı “index.html” ismiyle torn klasörüme kaydedeceğim. Siz başka bir isimle başka bir klasöre de kaydedebilirsiniz. Hemen servis etmek için Merhaba view’ını düzenleyelim:

class Merhaba(tornado.web.RequestHandler):
    def get(self):
        loader = tornado.template.Loader(".")
        sayfa = loader.load("index.html").generate()
        self.write(sayfa)

Ben servis etmek için Merhaba view’ını düzenlemeyi tercih ettim. Ancak siz yeni bir view yazmak isteyebilirsiniz. Bu durumda yazdığınız view’ı yeni bir istek ile eşleştirmeniz gerekir. Bu iş için de bir örnek verip kodlarımızı açıklayayım. Oluşturduğunuz view’ın adı Yazbel olsun ve /yazbel/ isteği ile ilişkilendirelim:

app = tornado.web.Application([
    ("/", Merhaba), # Buradaki virgülü koymayı unutmayınız
    ("/yazbel/", Yazbel)
])

Bu durumu geçip yukarıdaki kodlara tekrar bakalım. İlk satırda eklediğimiz kod:

loader = tornado.template.Loader(".")

Burada Html dosyalarımızın bulunduğu dizini Tornado’ya bildirdik. Eğer Html dosyalarınız farklı bir dizinde yer alıyorsa benim . yazdığım yeri o dizin ile değiştirmelisiniz.

Peki neden bildirdik? Çünkü web programlamada Html, Css, Js, Resim gibi dosyalar kendilerine ait bir klasörde bulunur. Biz Html dosyalarının bulunduğu klasörü bildirerek tekrar tekrar yazmaktan kurtulduk. İkinci eklediğimiz satıra bakalım:

sayfa = loader.load("index.html").generate()

Burada daha önce oluşturduğumuz loader değişkenini kullanarak sayfamızı getirdik. generate fonksiyonunu kullanarak sayfayı Tornado’nun sunabileceği bir hale dönüştürdük. Daha sonra write fonksiyonuyla sayfamızı gösterdik:

self.write(sayfa)

Şimdi de dinamik sayfaların nasıl oluşturulduğuna bakalım. Dinamik sayfaların çağrıldıktan sonra düzenlendiğini söylemiştik. Düzenleyeceğimiz yeri Tornado’ya bildirmek için Template`(Şablon) denen bir yöntemden faydalanacağız. Değişiklik yapmak istediğimiz yeri 2 tane küme parantezi içinde bir isimle `Html dosyamızda kullanıyoruz. Hemen bir index.html dosyasını düzenleyerek bir örnek verelim.

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Merhaba {{ yazbel }}</title>
</head>
<body>
    <h1>Merhaba {{ yazbel }}</h1>
</body>
</html>

Burada {{ yazbel }} yazarak yazbel isimli bir değişken tanımladık. Tabi ki siz farklı bir değişken isimi seçebilirsiniz.

Şu an __init__.py dosyamızı çalıştırıp http://localhost:8888/ adresine gidersek 500 hatasıyla karşılaşacağız. __init__.py’nin çalıştığı komut istemcisine bakarsak bir hata göreceğiz.

NameError: name 'yazbel' is not defined

Bu hatadan yazbel isimli bir değişken tanımlayıp ona bir değer vermediğimiz için karşımıza çıktı. Bu değişkene değer vermek için generate fonksiyonunu kullanacağız:

sayfa = loader.load("index.html").generate(yazbel="Yazbel")

__init__.py dosyasını tekrar çalıştırdığımızda Merhaba Yazbel yazısıyla karşılaşacağız.

Aklınıza şöyle bir soru takılmış olabilir: Bu şekilde yapmak yerine Html dosyasını düzenlemek daha kolay olmaz mı?

Elbetteki olabilir ancak aynı işi yapan birkaç view daha yazdığımızda birkaç Html dosyası daha oluşturmamız gerekir. Mesela sitemize şu iki view da katıldığında dinamik olarak oluşturmak daha mantıklı oluyor:

class Merhaba_istihza(tornado.web.RequestHandler):
    def get(self):
        loader = tornado.template.Loader(".")
        sayfa = loader.load("index.html").generate(yazbel="İstihza")
        self.write(sayfa)

class Merhaba_Dünya(tornado.web.RequestHandler):
    def get(self):
        loader = tornado.template.Loader(".")
        sayfa = loader.load("index.html").generate(yazbel="Dünya")
        self.write(sayfa)

Template sisteminde kullanabileceğimiz bir özellik daha var:if, else, else, for. Fakat bu özelliği 2 küme işareti arasında değil 1 küme 1 yüzde işareti arasında kullanıyoruz: {% else %}. Bu özelliği anlatma için listelerden faydalanalım. Merhaba viewımızı yazbel değişkenine bir liste verecek şekilde düzenleyelim:

class Merhaba(tornado.web.RequestHandler):
    def get(self):
        loader = tornado.template.Loader(".")
        liste = [0, 1, 2, 3]
        sayfa = loader.load("index.html").generate(yazbel=liste)
        self.write(sayfa)

Hemen bu sayıları listeleyecek bir Template (Şablon) yazalım. Bu listede çift sayılar büyük, tek sayılar küçük gözüksün.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
    {% for sayı in yazbel %}
        {% if sayı%2==0 %}
            <h1> {{ sayı }} </h1>
        {% else %}
            <h4> {{ sayı }} </h4>
        {% end %}
    {% end %}
</body>
</html>

Gördüğünüz gibi genel olarak python ile çok benzer bir yapıya sahip ancak çok önemli bir fark var. for döngüsü bir end ifadesiyle bitiyor. Aynı şekilde birbiriyle ilişkili kontrol ifadeleri(if, else) hep birlikte bir end ile bitiyor.

♣

Gezinti

• dizin
• sonraki |
• önceki |
• ⌂
• Üçüncü Taraf Modüller »
• Tornado paketi »
• Tornado

Yorumlar

Önemli Not

Sorularınızı yorumlarda dile getirmek yerine Yazbel Forumunda sorarsanız çok daha hızlı cevap alabilirsiniz.
Belgelerdeki bir hata veya eksiği dile getirecekseniz lütfen yorumları kullanmak yerine Github'da bir konu (issue) açın.
Eğer yazdığınız yorum içinde kod kullanacaksanız kodlarınızı <pre><code> etiketleri içine alın. Örneğin:

        <pre><code class="python">
        print("Merhaba Dünya!")
        </code></pre>