İçerik İşlemcileri

İçerik İşlemcileri Nedir

Dilden bağımsız olarak yazdığımız her uygulama DRY (Don’t Repeat Yourself, Kendini Tekrar Etme) ilkesine sahip olmalıdır. Bu sayede yazılan kodların okunabilirliği daha yüksek, fazlalıkları ve karmaşıklıkları daha az olur.

Django yazılım iskeletinde içerik işlemcileri bu işe yarar. Bir kere tanımlanan değişken o proje içinde oluşturulan tüm uygulamalarda kullanılabilir.

Oluşturduğumuz her içerik işlemcisi bir anahtar(lar)-değer(ler) şeklinde dönmelidir. Bu değer tipi Python dilinin sahip olduğu veri tipi olan sözlüktür.

İçerik İşlemcileri Nasıl Oluşturulur?

Öncelikle bir Django projesi ve projemiz için bir uygulama oluşturuyoruz. Oluşturduğumuz uygulamanın içine context_processors.py isimli bir dosya oluşturuyoruz. Bundan sonra oluşturduğumuz tüm içerik işleyicilerini bu dosya altında toplayacağız. Son olarak oluşturduğumuz context_processors.py dosyasını settings.py dosyasının altında projemize bildirmemiz gerekir. Bunun için settings.py dosyasını açıp

TEMPLATES = [
{
    'BACKEND': 'django.template.backends.django.DjangoTemplates',
    'DIRS': [os.path.join(BASE_DIR, 'templates')]
    ,
    'APP_DIRS': True,
    'OPTIONS': {
        'context_processors': [
            'django.template.context_processors.debug',
            'django.template.context_processors.request',
            'django.contrib.auth.context_processors.auth',
            'django.contrib.messages.context_processors.messages',
        ],
    },
},
]

bu kısmı buluyoruz. Ardından kendi oluşturacağımız içerik işleyicilerini diğerlerinin yanına ekliyoruz. Bu ekleme sırasında sözdizimi önemlidir ve bu şekilde olmalıdır. uygulama_adi.içerik_işlemcisi_dosya_adi.içerik_işlemcisi_adi Yeni hali aşağıdaki gibi olmalı.

TEMPLATES = [
{
    'BACKEND': 'django.template.backends.django.DjangoTemplates',
    'DIRS': [os.path.join(BASE_DIR, 'templates')]
    ,
    'APP_DIRS': True,
    'OPTIONS': {
        'context_processors': [
            'django.template.context_processors.debug',
            'django.template.context_processors.request',
            'django.contrib.auth.context_processors.auth',
            'django.contrib.messages.context_processors.messages',
            'deneme.context_processors.ilk_islec',
        ],
    },
},
]

İlk işlecimiz basit olması amacıyla isim ve ülke döndürsün. Bunun için context_processors.py ve ilk işlecimizi yazalım. Yazacağımız işleçler fonksiyon şeklinde olmalıdır ve bu fonksiyon request parametresini dışarıdan almalıdır.

def ilk_islec(request):
    isim = "Mehmet"
    ulke = "Türkiye"

    return {'isim': isim, 'ulke': ulke}

Bu şekilde ilk işlecimizi yazdık şimdi isim ve ulke adında iki tane anahtar değer döndürdük. Bu değerleri istediğimiz HTML sayfasında kullanabiliriz. Denemek için templates klasörü altında index.html oluşturalım ardından HTML dosyasmıza aşağıdaki kodu yazalım.

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Django - İçerik İşlemcileri</title>
</head>
<body>

<p>Merhaba, benim adım {{ isim }} ve şu an bu ülkedeyim: {{ ulke }} </p>

</body>
</html>

HTML sayfasımızı oluşturduktan sonra view oluşturacağız. Bunun için oluşturduğumuz uygulamanın alt dizininde bulunan views.py dosyasına

from django.shortcuts import render

def view(request):
    return render(request, 'index.html')

Şeklinde basit bir view fonksiyonu ekleyelim. Son olarak urls.py dosyasına yazdığımız view için URL yolu ekleyeceğiz.

from django.urls import path
from deneme.views import view

urlpatterns = [
    path('index', view),
]

Tüm yapacağımız bu kadar! Artık tarayıcıda oluşturduğumuz sayfayı çalıştırınca anahtarlarımızın yerinde değişkenlerimiz var.

İçerik İşlemcileri Nerelerde Kullanılabilir?

Django ile proje geliştirirken kullanıcının tarayıcıda göreceği HTML kısımlarını ortak olan kısımlarını tek bir noktadan çekebiliriz. Böylece ortak bir blok değiştiği zaman tüm sayfaları tekrar düzeltmeye gerek kalmaz. Bunu yapmak için oluşturduğumuz tüm view’lere ana tema blogumuzu, tüm sayfalarda ortak olan diğer blok parçalarının yollarını içerik işlecinde tanımlayabiliriz.

İçerik İşlemcimiz:

def template_path(request):
base_dir = os.path.dirname(os.path.dirname(__file__))
components_dir = os.path.join(base_dir, 'templates/components/')
base_component = os.path.join(components_dir, 'base_components/base.html')
common_components = os.path.join(components_dir, 'common_components/')
archive = os.path.join(common_components, 'archive.html')
quick_links = os.path.join(common_components, 'quick_links.html')
search_not_found = os.path.join(common_components, 'search_not_found.html')
social_account = os.path.join(common_components, 'social_account.html')
tag_cloud = os.path.join(common_components, 'tag_cloud.html')
blockquote = os.path.join(common_components, 'blockquote.html')

return {'base_components': base_component, 'archive': archive, 'quick_links': quick_links,
        'search_not_found': search_not_found, 'social_account': social_account, 'tag_cloud': tag_cloud,
        'blockquote': blockquote}

HTML Sayfamız:

{% extends base_components %}
{% block title %}İletişime Geç {% endblock %}
{% block s_content %}
    <!-- s-content
    ================================================== -->
    <section class="s-content s-content--narrow">
        <div class="row">
            <div class="s-content__header col-full">
                <h1 class="s-content__header-title">
                    İletişime Geç </h1>
            </div> <!-- end s-content__header -->
            <div class="col-full s-content__main">
                <h3>Merhaba De :)</h3>
                <p class="lead">Sosyal medya hesapları üzerinden bana ulaşabilirsin. </p>
                <ul class="s-content__author-social" style="display: flex; justify-content: center">
                    {% for i in social %}
                        <li>
                            <a href="{{ i.sm_url }}" target="_blank"><i class="{{ i.sm_icon_class }}"
                                                                        style="font-size: 48px"
                                                                        aria-hidden="true"></i></a>
                        </li>
                    {% endfor %}
                </ul>
            </div> <!-- end s-content__main -->
        </div> <!-- end row -->
    </section> <!-- s-content -->
    <{% endblock %}

Örnek HTML sayfamızda {% extends base_components %} ile base_components değişkenini içerik işlemcisinde tanımlamıştık, bu sayede bir daha dosya adresini yazmamıza gerek kalmaz. Bunun yerine her view’de dosya yolunu yazabilirdik ancak dosyamızın yolu değişirse tüm view fonksiyonlarında dosya yolunu değiştirmek zorunda kalacaktık.

Genel olarak kullanım şekli böyle oluyor.

Bu makale için hazırladığım koda bu adres üzerinden ulaşabilir, bu kodu detaylı olarak inceleyebilirsiniz.

♣
Yorumlar

Önemli Not

Sorularınızı yorumlarda dile getirmek yerine Yazbel Forumunda sorarsanız çok daha hızlı cevap alabilirsiniz.
Belgelerdeki bir hata veya eksiği dile getirecekseniz lütfen yorumları kullanmak yerine Github'da bir konu (issue) açın.
Eğer yazdığınız yorum içinde kod kullanacaksanız kodlarınızı <pre><code> etiketleri içine alın. Örneğin: 
        <pre><code class="python">
        print("Merhaba Dünya!")
        </code></pre>